Celem konferencji „Losy powstańców śląskich po 1922 roku” była prezentacja zawiłych nieraz losów powstańców śląskich i polskich uczestników kampanii plebiscytowej już po przyłączeniu części Górnego Śląska do II Rzeczypospolitej w 1922 r. Tego zadania podjęło się trzynastu referentów, w większości związanych z śląskimi ośrodkami naukowymi i edukacyjnymi. Omówili oni losy powstańców w okresie międzywojennym, podczas II wojny światowej oraz po 1945 r. Uroczystego otwarcia konferencji dokonali dr Andrzej Sznjader, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach oraz Halina Bieda, dyrektor Muzeum Powstań Śląskich.
Program konferencji:
- 10.00-10.15 – Powitanie.
- Panel 1 (moderacja: dr hab. Lech Krzyżanowski)
10.15-10.30 – prof. dr hab. Jacek Piotrowski (Uniwersytet Wrocławski) – Rola powstańców śląskich w obozie sanacyjnym na Górnym Śląsku w świetle publikacji „Polski Zachodniej“
10.30-10.45 – Jarosław Zawadzki (Kancelaria Senatu RP w Warszawie) – Losy powstańców śląskich z mandatem senatora II RP.
10.45-11.00 – prof. dr hab. Wanda Musialik (Politechnika Opolska) – Zaangażowanie Adolf Sobota – koszykarza-powstańca i współtwórcy polskiego samorządu gospodarczego.
11.00-11.15 –Krzysztof Witosz (ZST w Wodzisławiu Śląskim) – Polityczne zaangażowanie dr. Alojzego Pawelca w sanacyjny system władzy.
11.15-11.30 – dyskusja
11.30-11.45 – przerwa
- Panel 2 (moderacja: dr Mirosław Węcki)
11.45-12.00 – Dariusz Zalega (Uniwersytet Śląski w Katowicach) – Od Góry św. Anny nad Ebro. Powstańcy śląscy wśród antyfaszystowskich ochotników w wojnie domowej w Hiszpanii.
12.00-12.15 – dr hab. prof. ATH Piotr Żurek (Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej) – Stanisław Ligoń delegat Rządu RP do Spraw Opieki nad Uchodźcami Polskimi w Belgradzie (1940-1941).
12.15-12.30 – Konrad Graczyk (Uniwersytet Śląski w Katowicach) – Członkowie Związku Powstańców Śląskich przed Sądem Specjalnym w Katowicach (Sondergericht Kattowitz).
12.30-12.45 – dr Paweł Parys (Muzeum Śląskie w Katowicach) – Powstańcy śląscy a kwestia Volkslisty. Przynależności do niemieckich organizacji i służby w wojsku niemieckim podczas II wojny światowej w świetle ankiet członkowskich Związku Weteranów Powstań Śląskich.
12.45-13.00 – dyskusja
13.00-13.45 – przerwa
- Panel 3 (moderacja: dr hab. Maciej Fic)
13.45-14.00 – dr Marta Paszek (Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach) – Powstaniec śląski stalinowskim sędzią wojskowym. Przypadek Karola Wystrychowskiego – zastępcy szefa WSR we Wrocławiu, sędziego WSR w Katowicach.
14.00-14.15 – dr Zbigniew Bereszyński (Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu) – Teodor Ludyga i jego perypetie z komunistycznym aparatem bezpieczeństwa.
14.15-14.30 – dr Krzysztof Gwóźdź (Muzeum w Tarnowskich Górach) – Popowstańcze losy Jana Zejera (1890–1953).
14.30-14.45 – Witold Iwaszkiewicz (Muzeum Czynu Powstańczego na Górze św. Anny) – Charakterystyka zbiorów związanych z losami powstańców śląskich po 1922 roku w kolekcji Muzeum Czynu Powstańczego.
14.45-15.00 – dr hab. Marek Białokur (Uniwersytet Opolski) – Powstańcy śląscy i działacze plebiscytowi we współczesnych nazwach ulic Opola upamiętnieni.
15.00-15.15 – dyskusja
15.15-15.30 – Podsumowanie konferencji.
Termin konferencji: 19 października 2018 r. godz.10.00.
Organizatorzy: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach, Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Górnośląskie Towarzystwo Historyczne.
Miejsce: Przystanek Historia – Centrum Edukacyjne IPN w Katowicach im. Henryka Sławika, ul. św. Jana 10
Osoby odpowiedzialne za konferencję:
dr Mirosław Węcki, tel. 661-039-224, miroslaw.wecki@ipn.gov.pl
dr hab. Maciej Fic, tel. 660-357-956, maciej.fic@us.edu.pl